باتری اضطراری آسانسور یکی از اجزای مهم سیستم ایمنی آن محسوب میشود که در مواقع قطع برق یا نوسانات شدید، عملکرد آسانسور را به صورت محدود حفظ میکند. این باتری معمولاً به سیستم نجات اضطراری متصل است و در صورت قطع برق، وارد عمل میشود تا کابین آسانسور را به نزدیکترین طبقه منتقل کرده و درب آن را باز کند تا مسافران بتوانند بهراحتی از آسانسور خارج شوند.
باتری اضطراری آسانسور به گونهای طراحی شده که تنها برای مدت زمان کوتاهی و فقط برای انجام عملیات ایمنسازی و خروج اضطراری مورد استفاده قرار میگیرد و توان کافی برای ادامه عملکرد معمول آسانسور را ندارد.
باتری اضطراری آسانسور اغلب شامل یک کنترلر، باتریهای شارژی (معمولاً سرب-اسید یا لیتیوم-یون)، و مدارهای حفاظتی است تا از شارژ و دشارژ مناسب باتری اطمینان حاصل شود.
پادکست نحوه عملکرد باتری اضطراری آسانسور
فهرست مطالب
در مواقع قطعی برق آسانسور چه باید کرد؟
یکی از پرسش هایی که اکثر کسانی که ترس از آسانسور دارند این است که اگر برق قطع شود بایستی چه کاری انجام داد؟ چنانچه امروزه دیگر ترسی از قطع برق در زمان کارکرد آسانسور وجود ندارد؛ زیرا که در حال حاضر اکثر بالابر ها تجهیز شده به سامانه باتری اضطراری هستند. این سامانه هنگام قطع شدن برق فعال شده و کابین آسانسور را به مشرف ترین طبقه رهنمون می سازد. نصب این قطعه امروزه به یکی از ملزومات اصلی بالابر تبدیل شده است که بایستی به آن توجه کرد.
در ادامه هر آنچه که بایستی در خصوص باتری اضطراری آسانسور دانست در اختیار شما قرار خواهیم داد. وجود و کارایی قطعه های متنوع در یک سیستم سبب کارکرد و عملکرد بهتر آن می شوند. اگر این قطعات بتوانند به صورت صحیحی کار کنند سیستم هم کارکرد و برآیند خیلی زیادی خواهد داشت. اگر برای هر کدام از این زنچیره قطعات اخلالی پیش آید کل سیستم با مشکل مواجه می شود.
بالابر یا آسانسور ابزاری است که کارکرد قطعات آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بعضی از قطعات اصلی در آسانسور وجود دارند که کارایی اصلی را برعهده دارند. اگرچه بعضی قطعات مکمل نیز در بالابر ها وجود دارند که اگر نباشند در سطح کیفی عملکرد آن ها اخلال ایجاد می شود. تاکنون به این فکر کرده اید که در آسانسوری قرار دارید که ناگاه برق آن قطع می شود، در این هنگام چه حادثه ای ممکن است رخ دهد.
بیشتر بدانید: شاسی موتور آسانسور چه کاربردی دارد؟
باتری اضطراری آسانسور چیست و چه کاربردی دارد؟
سامانه باتری اضطراری آسانسور به نوعی کار می کند که چنانچه برق قطع شود، بعد از حداکثر ۳۰ ثانیه وارد مدار شده و بالابر را به مشرف ترین طبقه انتقال می دهد. نحوه کار آن بدین شکل است که بعد از قطع برق اصلی و شهری زمانی که بالابر درایو دار باشد، مگنت گشوده می شود و موتور این ابزار توسط نیروی باتری به دو طرف فشار اعمال می کند.
دلیل اینکه موتور به ۲ سمت آن فشار وارد می کند، بازشناسی بخشی است که حداقل نیرو و آمپر از موتور را دریافت می کند. این کار به وسیله میکروکنترلر کار گذاشته شده در تابلو فرمان بالابر صورت می گیرد.بعد از بازشناسی قسمت کم آمپر اتاقک این وسیله در همان جهت در مشرف ترین تراز توقف طبقه ایستاده و درب آن باز خواهد شد. مکان تعبیه این نوع باتری در بالابر در تابلو فرمان آن خواهد بود.
قیمت باطری اضطراری آسانسور(سال 1404) چقدر است؟
قیمت باطری اضطراری آسانسور معمولاً بین ۳ میلیون تا ۱۵ میلیون تومان (یا گاهاً کمی بیشتر) متغیر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت باطری اضطراری آسانسور عبارتاند از:
. ظرفیت باتری (Ah): هرچه ظرفیت باتری بیشتر باشد، توان پشتیبانی از عملکرد طولانیتر یا سیستمهای قویتر را دارد، بنابراین قیمت بالاتری نیز خواهد داشت.
. نوع باتری: باتریهای سرب-اسید ارزانتر هستند، اما باتریهای لیتیوم-یون با طول عمر بیشتر و عملکرد بهتر، قیمت بالتری دارند.
. ولتاژ مورد نیاز آسانسور: سیستمهای مختلف آسانسور نیاز به باتریهایی با ولتاژهای متفاوت (معمولاً ۱۲، ۲۴ یا ۴۸ ولت) دارند، که این موضوع نیز بر قیمت تأثیر میگذارد.
. برند و کیفیت ساخت: برندهای معتبر با گارانتی و خدمات پس از فروش مناسب، معمولاً قیمت بالاتری دارند.
. تعداد باتریهای مورد نیاز: برخی سیستمها نیاز به چند عدد باتری دارند که قیمت کلی را بالا میبرد.
. قابلیتها و تجهیزات جانبی: باتریهایی که دارای سیستم مدیریت هوشمند (BMS)، مدار حفاظت یا قابلیت شارژ سریع هستند، معمولاً گرانترند.
معروف ترین برندهای باطری اضطراری آسانسور کدامند؟
در بازار ایران چند برند معروف و معتبر در زمینه باتری اضطراری آسانسور وجود دارد که بهدلیل کیفیت، خدمات پس از فروش و عملکرد قابلاعتماد، شناخته شدهاند. برخی از این برندها عبارتاند از:
. باتری صبا باتری (Saba Battery)
یکی از برندهای باسابقه ایرانی در تولید باتریهای صنعتی و UPS، با قیمت مناسب و در دسترس بودن.
. باتری نارسانور (Narsanour)
تولیدکننده ایرانی باتریهای اضطراری مخصوص آسانسور با کیفیت قابل قبول و خدمات پشتیبانی.
. یوپیاس POWER
برند چینی یا ایرانی مونتاژ داخل که در سیستمهای برق اضطراری، از جمله آسانسور، استفاده میشود.
. فاراتل (Faratel)
شرکت ایرانی که بیشتر در زمینه UPS فعالیت میکند اما محصولات مرتبط با سیستم برق اضطراری آسانسور نیز دارد.
. راکت(Rocket)
برند کرهای معروف در زمینه باتریهای خشک و سیلد لید اسید، با طول عمر بالا و قیمت نسبتاً بالا.
. ویژن( Vision)
یکی از برندهای معتبر چینی در زمینه باتریهای UPS که در بسیاری از سیستمهای اضطراری آسانسور هم استفاده میشود.
. یوسا(Yuasa)
برند ژاپنی با کیفیت بسیار بالا و البته قیمت بالا، مناسب برای پروژههای حساس یا خاص.
ضرورت بکارگیری باتری آضطراری در آسانسور
سامانه برق اضطراری چه از نوع باطری اضطراری آسانسور و UPS برای اقسام بالابر های کششی جدید الزامی است و لزوم آن برای مواقعی است که معمولا برق شبکه دستخوش قطعی شده است. بایستی دقت داشته باشید که حداکثر ۸۰٪ از بالابر های قدیمی هم بدون احتیاج به بازسازی آن و هزینه های بسیار ، توانایی تحقق و اعمال سامانه برق اضطراری را خواهند داشت.
علت الزامی بودن باتری اضطراری، بالا بردن امنیت بالابر است. افزون بر اینکه در معیار های نوین این وسیله نیز سامانه بالابر بایستی تجهیز شده باتری اضطراری در زمان قطع برق باشد.
تفاوت UPS و باتری اضطراری آسانسور در چیست؟
همانگونه که اشاره شد در بعضی از بالابر ها باتری اضطراری آسانسور تعبیه شده و در بعضی دیگر UPS همانند سامانه برق الزامی به کار برده می شود. اگرچه تعیین هر یک وابسته به نوع بالابر (بالابر گیر لس، وینچی، پنوماتیک و…) ، بلندی چاه و چاهک آن و همچنین گنجایش این وسیله دارد. از عمده ترین تفاوت های UPS با باتری اضطراری آسانسور عمر مفید آن می باشد. ماندگاری UPS تقریبا ۴ الی ۵ سال است ولی ماندگاری باتری اضطراری ۱ الی ۲ سال می باشد.
از دیگر تفاوت های UPS با باتری اضطراری آسانسور در بهای تمام شده آنها می باشد. UPS معمولا خیلی گران بها تر از باتری بالابر می باشد. ناگفته نماند سطح کیفی شارژ و دشارژ در سامانه UPS خیلی بیشتر از باتری اضطراری است.
برق اضطراری آسانسور هیدرولیک
برق اضطراری آسانسور معمولا در نوع هیدرولیک موجود می باشد. این نوع بالابر به علت اینکه در آن روغن جهت نیرو محرکه به کار برده می شود، در حین قطعی برق فشار کمی لازم است تا اتاقک بالابر را به نزدیک ترین طبقه برساند. در بالابر هیدرولیک فقط توسط باتری اوامر به مدار فرستاده شده و بعد از آن شیر های مهار فشار، به کار می افتند تا روغن به محفظه باز گردد، در این حین پیستون این وسیله جمع شده و اتاقک به نزدیک ترین طبقه می رسد.
سرویس وسیله مورد نظر در آسانسور
کارکرد باتری اضطراری آسانسور اگرچه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است در این صورت بایستی هر چند وقت یک بار سرویس شود و احتیاج به محافظت و مراقبت دارد. این عمل بایستی توسط سرویس کار بالابر و بصورت ماهانه صورت گیرد. تست برق باتری این وسیله بایستی مجازی صورت گیرد و در این مواقع تعمیرکار بالابر به شیوه کاملا دستی برق اصلی را قطع کرده تا از صحت کارکرد باتری اضطراری آسانسور اطمینان حاصل کند.
نقش باطری اضطرلری در آسانسور های چند کابین
سامانه باتری اضطراری آسانسور های چند اتاقک با بالابر های عادی مقداری فرق دارد. در بالابر های چند اتاقک همواره ژنراتور به کار می برند زیرا که این قطعه توانایی و گنجایش بسیار زیادی دارد. همچنین این نوع از بالابر های چند اتاقک به بالابر های گفته می شود که آپارتمان های اداری و مسکونی برج تعبیه و راه اندازی می شوند، در این نوع از بالابر هنگامی که برق قطع شد بالابر به طرف لابی می رود و در آنجا توقف می کند، در این نوع ژنراتور جایگزین باتری شده و کلیه پروسه را او اجرا می کند.
بیشتر بدانید: کفشک آسانسور از چه اجزائی تشکیل شده است؟
افزایش طول عمر باتری آسانسور
راهکارهای ویژه جهت بالا بردن ماندگاری باتری اضطراری آسانسور ها به شرح زیر است:
•باتری در بالابر یکی از قطعات مصرفی است که حاوی ماندگاری مشخصی است و با گذشت زمان کارکرد خود را از دست داده و احتیاج به تعویض دارد.
•رایج ترین باتری های این نوع وسیله ، سیلد اسید می باشد، مسئله حائز اهمیت در خصوص این باتری ها تاریخ تولید آن است.
•اگرچه از تاریخ تولید این باتری ها زمان زیادی گذشته باشد و آن را بکار نبرده اید به تدریج دشارژ شده و از عمر مفید آن کاسته می شود.
•یکی از فاکتور هایی که می تواند در افزایش عمر مفید این باتری ها اثر بخش باشد شارژ صحیح آن می باشد.
•ولتاژ در حین عملکرد، شیوه ای درست برای شارژ کردن باتری بالابر می باشد.
•مقدار گنجایش پذیرفتنی باتری های سیلد در زمان دشارژ مطابق معیارها معین گردیده است.
کارخانه پرشیا لیفت تامین کننده و تولید کننده انواع قطعات آسانسور می باشد که باتری اضطراری هم جز این تولیدات می باشد که به راحتی می توان قطعات مورد نظر خود را تهیه کرد.
سوالات متداول
۱. باتری اضطراری آسانسور چه کاری انجام میدهد؟
باتری اضطراری در زمان قطع برق، کابین آسانسور را به نزدیکترین طبقه هدایت کرده و درب آن را باز میکند تا افراد داخل آسانسور بتوانند با ایمنی خارج شوند.
۲. باتری اضطراری تا چند دقیقه میتواند آسانسور را پشتیبانی کند؟
معمولاً فقط برای یک تا دو حرکت اضطراری طراحی شده (مثلاً رسیدن به طبقه نزدیک و باز شدن درب)، نه برای عملکرد کامل آسانسور.
۳. چند وقت یکبار باید باتری اضطراری آسانسور تعویض شود؟
بسته به نوع باتری و شرایط نگهداری، معمولاً هر ۲ تا ۴ سال یکبار نیاز به تعویض دارد.
۴. آیا باتری اضطراری برای همه آسانسورها ضروری است؟
در آسانسورهای جدید یا ساختمانهای بلند، وجود سیستم برق اضطراری یا باتری نجات طبق مقررات ایمنی ضروری است، اما در آسانسورهای قدیمی ممکن است وجود نداشته باشد.
۵. آیا میتوان باتری اضطراری را به سیستم موجود اضافه کرد؟
بله، در بسیاری از موارد میتوان یک سیستم نجات اضطراری را به آسانسورهای قدیمی نیز اضافه کرد، البته نیاز به بررسی فنی دارد.
۶. فرق باتری اضطراری با UPS آسانسور چیست؟
باتری اضطراری تنها برای حرکت اضطراری استفاده میشود، در حالی که UPS (منبع برق بدون وقفه) میتواند سیستم کنترل یا حتی موتور آسانسور را برای مدتی روشن نگه دارد.
۷. علائم خرابی باتری اضطراری چیست؟
نشانگرهای LED روی کنترلر، بوق هشدار، شارژ نشدن کامل، یا تخلیه سریع باتری از نشانههای خرابی هستند.
۸. آیا باتری اضطراری آسانسور نیاز به نگهداری دارد؟
بله، باید بهطور دورهای شارژ و ولتاژ آن بررسی شود و از قرار گرفتن در محیط مرطوب یا خیلی گرم/سرد اجتناب شود.